Perimenopauza to dokładnie to samo, co potocznie określamy menopauzą, a więc wszystko to, co dzieje się wokół wygasania funkcjonowania jajników. Formalnie, w medycynie, menopauza to ostatnia w życiu miesiączka (a także ewentualnie czas po), a perimenopauza (inaczej transformacja menopauzalna) to czas przed i po menopauzie, kiedy odczuwasz wynikające z hormonalnych przemian objawy. Okres perimenopauzy przed menopauzą nazywa się premenopauzą, a po – postmenopauzą.
Od pewnego momentu jajniki powoli kończą wytwarzać estrogeny, co może mieć szereg skutków: skracanie i w końcu zanik cykli miesiączkowych, uderzenia gorąca, problemy ze snem, zmienny nastrój, mniejsza jędrność skóry, słabsze włosy, zwiększone ryzyko osteoporozy i chorób sercowo-naczyniowych, mniejsze libido. Kończy się również okres płodności.
Każda osoba, która miewa miesiączki, ma biologicznie zaplanowaną menopauzę. Trzeba jednak zaznaczyć, że rośnie odsetek spontanicznych menopauz u młodych, a menopauzę można też przejść w sposób wywołany, np. chorobą lub leczeniem.
Aga Szuścik o perimenopauzie
Krótki filmik Agi Szuścik, w którym opowie Ci o perimenopauzie. Aby odblokować dostęp do całego wideo, wykup dostęp do rozszerzonej wersji Analizy Dobrostanu Intymnego.
Odblokuj cały materiał
Jakie są najczęstsze objawy?
Co może wskazywać na perimenopuzę?
niespodziewane zmiany w miesiączkowaniu
zmienne nasilenie krwawienia, czasami skąpe, czasami obfite
objawy napięcia przedmiesiączkowego zaczęły występować po 35 r.ż.
plamienia między miesiączkami
odczuwalna suchość pochwy
tępy ból głęboko w środku w trakcie seksu (jeżeli dochodzi do penetracji)
uczucie lęku i niepokoju / zwiększona drażliwość
trudności w zasypianiu / bezsenność / nocne poty
uderzenia gorąca / drżenia rąk
WAŻNE: Oczywiście nie każda osoba z perimenopauzą doświadcza wszystkich wymienionych (lub nawet jakichkolwiek) objawów, a nasilenie może się znacznie różnić.
Jak diagnozować i leczyć?
Diagnoza
Brak reakcji jajników na sygnały z mózgu powoduje, że przedni płat przysadki mózgowej zaczyna wydzielać więcej hormonu stymulującego dojrzewanie pęcherzyków (FSH), chcąc jajniki w te sposób „obudzić”.
Badając poziom hormonu FSH, możesz zatem sprawdzić, czy zaczęła się u Ciebie perimenopauza. Hormon FSH określa się jest mianem biochemicznego markera menopauzy – jeśli jest podwyższony, można orzec o początku transformacji menopauzalnej. Do tego ginekolog lub ginekolożka dokłada oczywiście wywiad i, w razie potrzeby, inne badania.
Leczenie
Perimenopauza nie jest chorobą, to naturalny etap życia. Biologicznie perimenopauza nie jest jednak potrzebna, więc, jeśli nie chcesz jej mieć, możesz sprawdzić, czy wolno zastosować u Ciebie HTM (hormonalną terapię menopauzalną, inaczej HTZ, czyli hormonalną terapię zastępczą).
Terapia ta polega na przyjmowaniu hormonów, dokładnie takich, jakie wytwarzały wcześniej jajniki. Dzięki temu ciało z grubsza funkcjonuje, jakby nie miało menopauzy (w tym opisie jest oczywiście uproszczenie). Wbrew obiegowym opiniom, HTZ nie zwiększa ryzyka raka piersi (u osób, które go nigdy nie miały i o ile to był nowotwór hormonozależny), a hormony nie „trują” organizmu.
Inne metody radzenia sobie z perimenopauzą polegają na niwelowaniu objawów. Za chwilę je poznasz.
Przyczyna
Medycyna nie zna odpowiedzi na pytanie, po co ewolucja wypracowała menopauzę, choć istnieje kilka ciekawych teorii. Związane z perimenopauzą objawy biorą się z kolei, jak już wiesz, z niedoboru estrogenów i związanych z tym procesów.
Uwaga! Jeżeli od menopauzy (ostatniego okresu) minął rok, a u Ciebie pojawiło się krwawienie, zapisz się na wizytę ginekologiczną. To może nie być miesiączka.
Pięć kroków dla Twojego zdrowia intymnego
Sprawdź, czy to na pewno perimenopauza
Zbadaj poziom FSH: prywatnie w punkcie pobrań i laboratorium lub na zlecenie Twojego ginekologa lub Twojej ginekolożki, ewentualnie testem z apteki lub internetu,Jeśli potrzebujesz kogoś, kto zna się na perimenopauzie, zerknij na sekcję „Menopauza” na Wielkiej Liście Ginekologów i Ginekolożek Agi Szuścik. Nie zaprzestawaj regularnych wizyt ginekologicznych!
Rozważ hormonalną terapię menopauzalną
Porozmawiaj z ginekologiem lub ginekolożką, sprawdź przeciwwskazania i nie daj się zbić z tropu hasłami, że to niepotrzebne i powoduje raka. Oczywiście jeżeli nie chcesz HTM, kompletnie nie musisz rozważać tej drogi!
Orientuj się: notuj i uważaj
Zapisuj daty miesiączek, obserwuj działania swojego ciała i zabezpieczaj się – brak miesiączki nie jest równoznaczny z brakiem możliwości zajścia w ciążę. Żyj zdrowiej, jedz mądrze, ruszaj się i nie kupuj podejrzanych suplementów-cudów!
Wprowadź sprytne sposoby na objawy
Polecamy ubieranie się na cebulkę, noszenie w torebce wachlarza do schładzania twarzy przy uderzeniach gorąca, zakup dobrych kosmetyków nawilżających skrę, miejscowe stosowanie hormonów, żelu i ewentualnie zabiegów z zakresu ginekologii estetycznej na suchość pochwy, wizytę z zakresu fizjoterapii uroginekologicznej oraz inne bezpieczne sposoby pomagania sobie przy perimenopauzie.
Zaopiekuj się sobą
Nie bój się grup wsparcia, tematycznych profili w mediach społecznościowych, książek, wydarzeń, medytacji, jogi, świadomego oddechu, wizyty psychologicznej, szczerej rozmowy z bliskimi. Perimenopauza to ważna rzecz!
Nie ignoruj objawów! Bagatelizowanie symptomów może prowadzić do pogorszenia stanu zdrowia i komplikacji. Im wcześniej rozpoczniesz diagnostykę, tym skuteczniejsze może być leczenie. Warto zacząć już dziś od umówienia wizyty!
Czy wiesz, że?
To nie koniec!
Menopauza absolutnie nie jest końcem, utratą kobiecości, powodem do wstydu czy sygnałem, by zakończyć karierę. W trakcie perimenopauzy i po niej masz prawo żyć pełną piersią, spełniać marzenia i się rozwijać. Nie, po menopauzie nie jest „po wszystkim”!
"Badając poziom hormonu FSH, możesz sprawdzić, czy zaczęła się u Ciebie perimenopauza. Hormon FSH określa się jest mianem biochemicznego markera menopauzy – jeśli jest podwyższony, można orzec o początku transformacji menopauzalnej."
edukatorka
Aga Szuścik
25
%
więcej czasu kobiety spędzają w „złym stanie zdrowia" w porównaniu do mężczyzn*
*raport World Economic Forum & McKinsey Health Institute. (2024). Closing the women’s health gap: A $1 trillion opportunity to improve lives and economies
Luka w zdrowiu kobiet przekłada się na 75 milionów lat życia utraconych z powodu złego stanu zdrowia lub przedwczesnej śmierci każdego roku. Dlatego tak ważne jest, aby uwzględniać kobiety, badać kobiety, obejmować wszystkie kobiety w badaniach i działaniach na rzecz poprawy opieki oraz inwestować w kobiety na każdym etapie ich życia.
Część 2: Zadbaj o swój dobrostan
Jednorazy zakup, dostęp na zawsze. Sprawdź co znajdziesz w środku
