Jak się okazuje, coraz więcej ludzi zmaga się z występowaniem w organizmie stresu oksydacyjnego. Jest to bardzo niebezpieczny stan, który może powodować wiele chorób, w tym nawet nowotwory. Czym dokładnie jest stres oksydacyjny? Kto jest najbardziej narażony na jego występowanie? Co wywołuje stres oksydacyjny?

Czym jest stres oksydacyjny?

Stres oksydacyjny to stan, kiedy w naszym organizmie powstaje zaburzenie równowagi między wolnymi rodnikami (oksydantami) i przeciwutleniaczami (antyoksydantami). Co to oznacza? 

Wolne rodniki powstają w trakcie każdego oddechu. Część tlenu, który dostarcza naszemu organizmowi energię zamienia się w szkodliwe cząsteczki. One natomiast prowadzą do dezintegracji i uszkodzenia komórek odpowiedzialnych za prawidłowe funkcjonowanie całego organizmu (tłuszcze, białka, DNA).

Aby zwalczyć wolne rodniki potrzebne są antyoksydanty. Spowalniają one reakcje utleniania w organizmie i chronią przed szkodliwym działaniem oksydantów. 

Podsumowując - stres oksydacyjny to zjawisko, kiedy nasze ciało nie jest w stanie wyprodukować odpowiedniej ilości antyoksydantów niezbędnych do walczenia ze szkodliwymi działaniami wolnych rodników. Organizm staje się wtedy słabszy i jest on bardziej podatny na choroby.

Przyczyny stresu oksydacyjnego

Stres oksydacyjny staje się powoli chorobą cywilizacyjną, poprzez niezdrowy tryb życia, który prowadzi większość społeczeństwa. Nadmiernemu powstawaniu wolnych rodników sprzyja:

• palenie papierosów,
• spożywanie wysoko przetworzonej żywności,
• picie alkoholu,
• niektóre leki np. leki antykoncepcyjne,
• nadmierny wysiłek fizyczny,
• zanieczyszczenia środowiska,
• promieniowanie słoneczne,
• długotrwały stres,
• kontakt z metalami ciężkimi (ołów, tlenek azotu, rtęć).

Do przyczyn stresu oksydacyjnego zalicza się również wiek - z upływem lat mechanizmy obronne naszego organizmu przed nadmiarem wolnych rodników ulegają osłabieniu.

Objawy stresu oksydacyjnego

Są one często bagatelizowane, ponieważ prowadzi on przede wszystkim do złego samopoczucia. Do najbardziej popularnych objawów należą:

• bóle mięśni,
• problemy z trawieniem,
• wysypka,
• zaparcia,
• bóle głowy,
• senność,
• osłabienie.

Poważniejszymi objawami, które są bardziej niebezpieczne dla naszego organizmu jest spadek składników odżywczych we krwi. W wyniku uszkodzenia komórek przez wolne rodniki, organizm nie może przyswoić odpowiedniej ilości witamin i mikroskładników. Najpoważniejszym objawem są stany zapalne. Mogą one doprowadzić do uszkodzenia DNA komórek organizmu, co przyczynia się do rozwoju wielu chorób i nowotworów.

Skutki stresu oksydacyjnego

Stres oksydacyjny prowadzi m.in. do szybszego starzenia się organizmu - wolne rodniki uszkadzają kwasy tłuszczowe oraz błonę komórkową skóry. Ponadto przyczynia się do rozwoju chorób, takich jak:

• miażdżyca,
• zawały serca,
• udary mózgu,
• Alzheimer,
• choroba Parkinsona,
• choroby wieńcowe,
• czerniak.

Najnowsze badania wykazały, że zbyt duża ilość wolnych rodników może negatywnie wpływać na płodność - u mężczyzn, stres oksydacyjny pogarsza jakość nasienia, doprowadzając nawet do zniszczenia plemników, a u kobiet - zaburzają cykle miesiączkowe oraz zaostrzają przebieg endometriozy bądź zespołu policystycznych jajników.

W jaki sposób można uniknąć stresu oksydacyjnego? - zapobieganie

Stres oksydacyjny jest skutkiem niewłaściwej diety i siedzącego trybu życia. Aby zapobiec jego powstaniu, należy urozmaicić swoją dietę w takie produkty, jak:

• oleje roślinne,
• warzywa i owoce (w tym zielone warzywa liściaste),
• mleko i jego przetwory,
• orzechy.

Należy również dopasować skalę ćwiczeń do możliwości i wytrzymałości organizmu. Umiarkowana i regularna aktywność fizyczna przeciwdziała stresowi oksydacyjnemu.