Hormon FSH, czyli hormon folikulotropowy

Hormon folikulotropowy, zwany również folikutropiną, oznaczany jest skrótem FSH. To hormon, który wydzielany jest przez przedni płat przysadki mózgowej. Jest on niezwykle ważny dla kobiet, gdyż pobudza syntezę estrogenów. Poziom FSH we krwi jest ściśle uzależniony od fazy cyklu miesiączkowego.

Hormon FSH jest bardzo ważny w kontekście regulowania cyklu menstruacyjnego. Jeśli więc kobieta zauważy u siebie zaburzenia miesiączkowania lub problemy z niepłodnością - wówczas powinno się sprawdzić poziom stężenia FSH. 

Badanie poziomu FSH opiera się na pobraniu krwi. Ważne jest, aby badanie zostało wykonane w godzinach porannych, zazwyczaj między 2. a 5. dniem cyklu menstruacyjnego - chyba, że lekarz zleci inaczej. Do samego badania stężenia FSH nie trzeba być na czczo, jednak badanie to często wykonuje się z innymi, które już tego wymagają. Dlatego też, gdy wykonujemy cały komplet badań, lepiej jest powstrzymać się od śniadania. 

Zaburzenia hormonalne są jednymi z najczęstszych przyczyn obniżających płodność. W końcu to hormony odpowiadają za prawidłowy cykl menstruacyjny, a więc również za owulację, która jest niezbędna do zajścia w ciążę. Do hormonów, których można wykonać badanie poziomu pomocniczo przy problemach z niepłodnością należą: LH, estradiol oraz progesteron.

Badanie hormonu FSH – norma

Normy dla stężenia hormonu FSH wyglądają następująco:

• faza folikularna: poniżej 12 mIU/ml,
• faza owulacyjna: od 20 do 90 mIU/ml,
• faza lutealna: poniżej 10 mIU/ml,
• ciąża: stężenie śladowe lub nieoznaczalne,
• menopauza: od ok. 40 do 250 mIU/ml.

U mężczyzn po okresie dojrzewania stężenie FSH mieści się w granicach od ok. 4 do 25 mIU/ml.   

Zbyt niski poziom FSH

Zbyt niski poziom FSH może wskazywać na problemy z owulacją. Gdy poziom stężenia folikulotropiny jest zbyt niski, oznacza to, że przysadka mózgowa produkuje niewystarczającą ilość tego hormonu lub występuje problem z funkcją jajników. U kobiet niski poziom hormonu folikulotropowego może być związany z zespołem policystycznych jajników (PCOS) lub innymi problemami hormonalnymi. 

Zbyt wysokie FSH

Zbyt wysoki poziom FSH związany jest najczęściej z niedoborem pęcherzyków jajnikowych. Oznacza to, że jajniki nie są w stanie odpowiednio reagować na produkowany przez przysadkę hormon. Jednym z powodów takiego stanu rzeczy jest menopauza, a także przedwczesne wygasanie czynności jajników. 

Badanie poziomu FSH a interpretacja wyników

Przy badaniu stężenia hormonu FSH, którą wykonuje się w diagnostyce niepłodności, należy pamiętać, że u kobiet stężenie FSH zależne jest od dnia cyklu menstruacyjnego. W związku z tym nie powinno się samodzielnie interpretować wyniku badania, a zaufać w tej kwestii specjaliście, który weźmie pod uwagę takie parametry jak wyniki innych badań, dolegliwości opisane w wywiadzie i inne. 

Hormon FSH u mężczyzn

Hormon FSH jest ważny również u mężczyzn, gdyż odpowiada on za produkcję nasienia oraz białek, z którymi związane są hormony płciowe. Oznacza to, że w podejrzeniu niepłodności u mężczyzn, także wykonuje się badanie poziomu tego hormonu. Oznaczenie poziomu folikulotropiny zleca się również w przypadku podejrzenia chorób przysadki.